Stage: vragen van hoogbegaafde pubers.

Vandaag was het weer tijd om stage te lopen. We hadden voor deze tweede les maar 80 minuten, want er was vanmiddag (en vanavond?) open dag op de school en dus hadden we én alleen maar de ochtend (normaal hebben we ’s middags ook nog twee keer 50 minuten) én een 40-minutenrooster. En weet je? Dat is zó om! Gelukkig is alles gelukt wat we wilden doen! De leerlingen gaan net zo’n boek maken als het boek van Sidrac, het ‘boek van Corderius’ – naar de naam van de school. De rector is de opdrachtgever en de leerlingen moesten vandaag zélf vragen bedenken waar zij in de komende weken antwoorden op gaan zoeken en geven (op een Middeleeuwse manier, dus door de ogen van een Middeleeuwer, maar ook moderne antwoorden zullen voorbij komen). Na het ophalen van de kennis die ze vorige week hebben opgedaan (heel belangrijk!) en een korte presentatie over de vier thema’s uit het boek hebben we de leerlingen aan het werk gezet. Ze hebben criteria bedacht waar de vragen aan moeten voldoen (open vragen, duidelijk, niet te moeilijk maar ook niet te gemakkelijk etcetera) en daarna mochten ze binnen de thema’s vragen bedenken. De thema’s overlappen soms nogal, dus er kwamen heel uiteenlopende vragen naar boven, heel erg leuk om te zien waar de leerlingen over nadenken en wat zij interessant vinden!

Dit zijn de criteria die de leerlingen hebben bedacht. Het ging op een gegeven moment over de lengte van de antwoorden (dat wordt rond de 250 woorden maximaal, zodat de lezer geprikkeld wordt naar de rest van het antwoord, maar tegelijkertijd moet het antwoord wel duidelijk zijn, we hebben drie weken dus de antwoorden kunnen ook niet té lang worden) en toen zei één van de jongens: ‘aan de lengte van de langste en de kortste antwoorden in het boek van Sidrac te zien moet het antwoord gemiddeld zo’n ehm… *denkt even na* … 169 woorden zijn!’ Oké, dikke prima, haha! Geniaal! Vandaar de ‘169 woorden’ met een rechthoekje eromheen (:

De 4 thema’s 
De thema’s zijn: de mens en het heelal, de mens en zijn omgeving (met daarin de categorieën geografie, het dierenrijk en meteorologie (het weer dus)), mensen onder elkaar (normen en waarden, omgangsvormen) en het menselijk lichaam. De thema’s kunnen soms overlappen omdat de kosmos volgens Sidrac invloed had op vrijwel alles en verschillende vragen over omgangsvormen kunnen ook vallen onder andere thema’s. Wel leuk, want zo komt alles eigenlijk aan bod.

De vier top-vragen en de vragen van ‘mijn’ groepje
Het voelt al als mijn groepje, de 5 jongens die ik inmiddels twee weken begeleid. We hebben alle vier een groepje leerlingen ‘onder onze hoede’ – hoewel ze het meeste werk zelf doen – en vandaag moesten ‘mijn’ jongens dus vragen bedenken. En ze kwamen écht met hele leuke vragen…! Ik moet nog even kijken welke vragen ze precies gaan behandelen, we hebben pas één vraag per groepje gekozen, maar het is erg leuk om te zien wat ze hebben bedacht…

Dit zijn de vier ‘topvragen’, waarvan ieder groepje er eentje heeft bedacht. Deze vragen komen sowieso in het boek, de rest kiezen wij nog uit in de komende weken.
De vraag die mijn groepje heeft bedacht is ‘moet je de armen helpen en waarom?’ Deze vraag omvat eigenlijk van alles: de christelijke moraal, hoe gaan mensen met elkaar om, hoe moeten landen bestuurd worden (ook één van hun vragen) en meer. Het antwoord kan dus mooi uitgespreid worden over de vier thema’s.

De vragen…
– Is de aarde het middelpunt van het heelal?
– Waarom geeft de maan licht? (typische Middeleeuwse vraag, inmiddels weten we allang dat de maan geen licht geeft maar alleen reflecteert)
– Hoe heeft de zon invloed op je gedrag (karakter en stemming)?
– Is het leven buiten de aarde en wat voor leven is dat dan? (ik wist dat die vraag zou komen, deze kwam in meerdere groepjes naar voren)
– Waarom slaat de bliksem op één plek in? Is daar dan gezondigd?
– Mag je slaven houden en waarom?
– Welke rechten hebben zwarte mensen ten opzichte van blanke mensen?
– Hoe was de mode? (haha, goeie!)
– Hoe wordt bepaald wie van adel is en wie niet?
– Hoe wordt je rijk?
– Waar is oorlog goed voor?
– Waarom gaan sommige mensen eerder dood dan andere?
– Waarom krijgen vrouwen geen baard?
– Waarom hebben mensen allemaal een ander uiterlijk? / Waarom zijn mensen niet allemaal hetzelfde? / Waarom zijn er verschillende kleuren ogen? (bij elkaar passende vragen!)
– Waarom kunnen de meeste mensen niet tegen hun verlies?
– Hoe kan het dat je dik wordt?
– Waarom lopen mensen rechtop?
– Hoe lang kan een mens zonder voedsel of drinken?
– Waarom spreken alleen mensen een taal? (interessante vraag, hoewel je kan beargumenteren dat dieren ook talen hebben)
– Waarom wordt je een man of een vrouw?
– Denken dieren?
– Hoe moet een land bestuurd worden? / Wanneer mag je geweld gebruiken?
– Waar komt taal vandaan?
– Waarom leven mensen bij elkaar (in gemeenschappen dus)?
– Mag je dieren mishandelen? Waarom wel of niet?

En dit zijn dan alleen nog maar de vragen van mijn groepje… Hoe kan ik hier ooit uit kiezen? Er moeten ongeveer 5 goede vragen worden gekozen (plus een paar reserve voor het geval de jongens de antwoorden al snel gevonden hebben), wie weet hoe ik ga beslissen welke? En welke ik volgens jou moet of kan kiezen en waarom? Ik hoor graag jullie suggesties! Ik vind het in ieder geval erg leuk! Het biedt stof tot nadenken en ik denk dat ik hier zelf ook veel van kan én ga leren in de komende weken! Voorlopig hebben we nog even om na te denken en te selecteren, want de leerlingen gaan volgende week op excursie naar Londen (ja echt, en ik ben jaloers want ik mag niet mee, haha) en de week erna is het voorjaarsvakantie (voor hen tenminste), dus over drie weken gaan we pas weer verder!

Wat zijn volgens jou goede vragen die op een Middeleeuwse (en eventueel ook op een moderne) manier beantwoord kunnen worden, en waarom? (: